Các phương pháp điều trị ung thư bàng quang, như hóa trị và xạ trị, thường gây ra các tác dụng phụ có thể rất khó chịu trong một khoảng thời gian. Dưới đây là một số cách tự nhiên giúp kiểm soát các triệu chứng này và hỗ trợ quá trình phục hồi của người bệnh.
Ung thư bàng quang là bệnh ung thư ảnh hưởng đến bàng quang. Các triệu chứng ung thư bàng quang có thể bao gồm: Tiểu ra máu, tiểu buốt, tiểu không tự chủ, đau vùng chậu hoặc bụng, hoặc các triệu chứng nặng hơn như suy nhược, buồn nôn, đau xương hoặc khớp và chán ăn.
Các yếu tố nguy cơ gây ung thư bàng quang bao gồm: Là nam giới, trên 40 tuổi, có tiền sử cá nhân hoặc gia đình mắc bệnh ung thư, hút thuốc hoặc có tiền sử nghiện rượu, hoặc có tiền sử nhiễm trùng thường xuyên ảnh hưởng đến đường tiết niệu.
Các phương pháp điều trị ung thư bàng quang, như hóa trị và xạ trị, thường gây ra các tác dụng phụ có thể rất khó chịu trong một khoảng thời gian. Ví dụ, tác dụng phụ của xạ trị, hóa trị và phẫu thuật có thể bao gồm: Mệt mỏi, phản ứng nhẹ trên da, đi tiêu lỏng, chán ăn, buồn nôn, trầm cảm, sụt cân, đau vùng chậu hoặc bụng, kích thích bàng quang, muốn đi tiểu thường xuyên và chảy máu từ bàng quang hoặc trực tràng. Dưới đây là một số cách tự nhiên giúp kiểm soát các triệu chứng này và hỗ trợ quá trình phục hồi của người bệnh.
Nghỉ ngơi và ngủ đủ giấc
Trong khi cơ thể người bệnh làm việc chăm chỉ để vượt qua bệnh ung thư và thích nghi với các phương pháp điều trị thì họ thường cảm thấy mệt mỏi, yếu ớt và đôi khi thậm chí chán nản. Người bệnh có thể sẽ không có năng lượng để tập thể dục trong khi hồi phục, nhưng nếu cảm thấy đủ sức, có thể duy trì hoạt động một cách nhẹ nhàng bằng cách đi bộ, vươn vai và có thể thực hiện các bài tập ít tác động như yoga hoặc bơi lội. Ngủ đủ giấc để giúp cung cấp năng lượng cho cơ thể (7 – 9 giờ hoặc nhiều hơn mỗi đêm). Hãy cho bản thân nghỉ ngơi trong ngày, chợp mắt nếu cần và tập các bài tập thư giãn.
Ăn một chế độ ăn giàu dinh dưỡng
Các nghiên cứu đã tìm thấy bằng chứng cho thấy việc ăn nhiều loại trái cây và rau củ tươi cung cấp chất chống oxy hóa rất quan trọng để giảm nguy cơ ung thư và giúp phục hồi. Kết hợp các thực phẩm chống ung thư vào chế độ ăn uống của người bệnh như:
– Tất cả các loại rau lá xanh và các loại rau có màu xanh đậm khác. Rau xanh và các loại rau thuộc họ cải được biết đến là những chất tiêu diệt ung thư mạnh mẽ và là những loại thực phẩm giàu vitamin C tốt nhất.
– Các loại quả mọng (quả việt quất, quả mâm xôi, anh đào, dâu tây, quả kỷ tử…), kiwi, trái cây họ cam quýt, dưa, xoài và dứa. Thực phẩm thực vật có màu cam và vàng (như khoai lang, quả mọng, bí ngô, cà rốt…) là những lựa chọn đặc biệt tốt vì chúng cung cấp caroten, chất dinh dưỡng thiết yếu cho chức năng miễn dịch và giải độc.
– Thịt hữu cơ, cá đánh bắt tự nhiên, trứng và các sản phẩm từ sữa tươi hoặc lên men cung cấp protein và các chất dinh dưỡng như selen, kẽm và vitamin B.
– Chất béo lành mạnh như dầu dừa, dầu ô liu và quả bơ.
– Các loại hạt như hạnh nhân, quả óc chó, hạt chia và hạt lanh.
– Carbohydrate phức tạp, bao gồm khoai lang, cà rốt, củ cải đường, các loại củ khác và thực phẩm ngũ cốc nguyên hạt. Những thứ này có thể giúp cung cấp cho chúng ta năng lượng và nâng cao mức serotonin, rất hữu ích cho giấc ngủ và thư giãn.
– Các loại thảo mộc và gia vị tươi như gừng, nghệ, tỏi, cỏ xạ hương, ớt, kinh giới cay, húng quế, hương thảo, quế và rau mùi tây.
– Canh dưỡng sinh, nước rau tươi và nước thảo dược cung cấp vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa.
Uống đủ nước
Bên cạnh việc bỏ thuốc lá và ăn uống lành mạnh, các nghiên cứu cho thấy việc tiêu thụ đủ nước cũng rất quan trọng để bảo vệ bàng quang và đường tiết niệu của chúng ta. Trừ khi bác sĩ có chỉ định riêng, hãy cố gắng uống đủ nước mỗi ngày để giúp giảm bớt các triệu chứng ung thư bàng quang. Uống một cốc nước ít nhất 2 – 3 giờ một lần hoặc bất cứ khi nào chúng ta cảm thấy khát. Nên sử dụng nước hydrogen ion kiềm để tăng cường tác dụng kiềm hóa cơ thể, chống oxy hóa và giải độc cơ thể. Hạn chế uống rượu và caffein, những chất có tác dụng lợi tiểu và có thể gây kích ứng đường tiết niệu.
Một tin tốt là các nghiên cứu cũng đã phát hiện ra rằng uống đủ nước có tác động tích cực đến việc giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng. Theo một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng lâm sàng Châu u, “Việc uống nhiều nước có thể làm giảm nguy cơ ung thư đại tràng bằng cách giảm thời gian vận chuyển ruột và giảm tiếp xúc niêm mạc với các chất gây ung thư. Lượng chất lỏng thấp cũng có thể ảnh hưởng đến nồng độ tế bào, ảnh hưởng đến hoạt động của enzyme trong quá trình điều hòa trao đổi chất và ức chế loại bỏ chất gây ung thư.
Giảm buồn nôn
Nếu người bệnh đang đối phó với các triệu chứng ung thư bàng quang (hoặc tác dụng phụ của thuốc) như buồn nôn, khó tiêu, chán ăn, suy nhược hoặc mệt mỏi, hãy thử các biện pháp khắc phục sau:
– Uống trà gừng hoặc thoa tinh dầu gừng (pha loãng với dầu nền) lên ngực hoặc bụng. Để tự pha trà gừng, hãy cắt củ gừng thành lát và cho vào nồi nước sôi trong 10 phút.
– Dùng thực phẩm bổ sung có chứa vitamin B6.
– Làm đồ uống làm dịu bụng bằng trà hoa cúc và nước cốt chanh.
– Hít tinh dầu bạc hà hoặc xoa vào cổ và ngực.
– Hít thở không khí trong lành, mở cửa sổ và đi dạo bên ngoài.
– Hãy thử các liệu pháp tự nhiên như thiền định và châm cứu.
.
Ăn nhiều bữa nhỏ chia đều trong ngày. Ngồi dậy khoảng một giờ sau khi ăn để giảm áp lực lên dạ dày. Cố gắng ăn ít nhất 3 giờ trước khi đi ngủ để giúp dễ dàng tiêu hóa.
Thực hành các phương pháp giúp thư giãn
Việc cảm thấy lo lắng, chán nản, vô vọng hoặc tức giận là điều bình thường khi trải qua quá trình điều trị ung thư. Dưới đây là một số kỹ thuật giảm căng thẳng có thể giúp chúng ta cảm thấy bình tĩnh hơn khi mọi việc trở nên khó khăn:
– Thực hành các bài tập yoga, thiền và thở.
– Dành thời gian bên ngoài và cố gắng tiếp xúc với ánh sáng mặt trời để tăng mức vitamin D.
– Dùng các loại thảo mộc thích nghi để hỗ trợ hệ thống thần kinh.
– Tìm kiếm sự hỗ trợ tinh thần từ gia đình, bạn bè hoặc một nhóm hỗ trợ cộng đồng.
– Hãy luôn hy vọng và lạc quan.
– Thư giãn bằng cách sử dụng các loại tinh dầu như hoa oải hương, hoa cúc hoặc húng quế.
– Tắm muối thảo dược trước khi đi ngủ để thư giãn.
Sử dụng tinh dầu nhũ hương
Các chuyên gia khuyên chúng ta nên sử dụng dầu Nhũ hương (Boswellia serrata) bên trong hoặc tại chỗ vì nghiên cứu cho thấy nó hoạt động như một phương pháp điều trị tự nhiên tiềm năng cho bệnh ung thư. Tinh dầu nhũ hương được điều chế từ nhựa thơm tự nhiên có trong cây Boswellia (cây nhũ hương Ấn Độ). Thành phần chống ung thư chính của tinh dầu nhũ hương là axit boswellic, được biết là có đặc tính chống ung thư.
Một nghiên cứu được công bố bởi Khoa Tiết niệu tại Trung tâm Khoa học Y tế Đại học Oklahoma nói rằng “Dầu nhũ hương dường như phân biệt tế bào ung thư với tế bào bàng quang bình thường và ngăn chặn khả năng sống của tế bào ung thư… nhiều con đường có thể được kích hoạt bằng tinh dầu nhũ hương để gây chết tế bào ung thư bàng quang. Tinh dầu nhũ hương có thể đại diện cho một tác nhân thay thế trong tĩnh mạch để điều trị ung thư bàng quang.
Chăm sóc phòng ngừa bệnh ung thư bàng quang
Không phải lúc nào cũng có thể tránh hoặc ngăn ngừa ung thư, nhưng nghiên cứu cho thấy rằng sống một lối sống lành mạnh có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh. Các phương pháp giúp ngăn ngừa ung thư hoặc giảm khả năng ung thư tái phát bao gồm:
– Bỏ hút thuốc và sử dụng thuốc lá hoặc các loại thuốc khác.
– Được điều trị nhiễm ký sinh trùng, nhiễm trùng tiết niệu tái phát và các bệnh nhiễm trùng góp phần khác. Ăn thực phẩm lên men giàu men vi sinh và bổ sung men vi sinh để cải thiện sức khỏe đường ruột và tăng cường khả năng miễn dịch.
– Giúp ngăn ngừa sỏi thận bằng cách tuân theo chế độ ăn chủ yếu dựa trên thực vật với nhiều thực phẩm giàu Magie và nước chất lượng cao (nước hydrogen ion kiềm).
– Thực hành tình dục an toàn và chung thủy. Thường xuyên kiểm tra các bệnh lây truyền qua đường tình dục để tránh tình trạng nhiễm trùng không được điều trị.
– Ăn một chế độ ăn uống lành mạnh và tránh các thực phẩm gây viêm. Nên ăn các loại thực phẩm thô, đặc biệt là các loại trái cây và rau củ tươi có màu sắc rực rỡ.
– Duy trì hoạt động vì tập thể dục giúp tăng cường hệ thống miễn dịch. Cũng có bằng chứng cho thấy tập thể dục có thể giúp bảo vệ chống lại sự phì đại tuyến tiền liệt, vốn có nhiều yếu tố nguy cơ giống như ung thư bàng quang.
– Hạn chế tiếp xúc với chất độc, hóa chất và chất gây ô nhiễm tại nơi làm việc.
– Điều trị bất kỳ sự thiếu hụt chất dinh dưỡng mà chúng ta có thể có. Cân nhắc dùng thực phẩm bổ sung nếu chúng ta đang thiếu các vitamin hoặc khoáng chất quan trọng trong chế độ ăn uống của mình.
– Biết tiền sử gia đình. Bằng cách này, chúng ta có thể được xét nghiệm và phát hiện bệnh càng sớm càng tốt.
– Đến cơ sở y tế ngay nếu chúng ta có máu trong nước tiểu mà không rõ nguyên nhân, đặc biệt nếu chúng ta có các triệu chứng ung thư bàng quang khác cùng một lúc. Máu trong nước tiểu không nhất thiết là do ung thư, nhưng cần phải khám để loại trừ. Các triệu chứng thực sự có thể do các bệnh thông thường như nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI), sỏi bàng quang, kích thích bàng quang, sỏi thận hoặc phì đại tuyến tiền liệt gây ra.
– Nếu người bệnh đã từng bị ung thư bàng quang, ngay cả khi đã được điều trị khỏi, vẫn nên đến bác sĩ thường xuyên để kiểm tra theo dõi trong nhiều năm sau đó. Ung thư bàng quang có thể tái phát và chuyển sang giai đoạn sau, vì vậy hãy luôn đảm bảo tuân thủ khám định kỳ để được an toàn. Chúng ta nên đi xét nghiệm thường xuyên nếu có nguy cơ mắc bệnh cao như: Tiền sử ung thư, dị tật bẩm sinh ở bàng quang, có tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư hoặc đã từng tiếp xúc với hóa chất/chất độc.
BS. Nguyễn Thùy Ngân – Viện nghiên cứu phát triển Y dược cổ truyền Việt Nam