Đo thính lực – nhĩ lượng là phương pháp kĩ thuật hay được các bác sĩ Tai Mũi Họng chỉ định khi đánh giá một số bệnh, đặc biệt là về Tai. Nhiều người bệnh băn khoăn tại sao lại mất thời gian thế, có cần thiết không? Đã khám nội soi cả ống cứng, ống mềm hiện đại thế mà tại sao lại phải làm chỉ định đó?
Vậy tại sao?
Đo thính lực – nhĩ lượng là kĩ thuật đánh giá một số chức năng của tai giữa – tai trong mà mà các thăm khám bằng nội soi không đánh giá được. Đo thính lực và nhĩ lượng là phương pháp thăm dò không đau, không xâp nhập, cần hiểu và hợp tác với người đo để có kết quả chính xác.
Tai được cấu tạo gồm 3 phần: tai ngoài (giới hạn đến màng nhĩ), sau màng nhĩ là tai giữa và tai trong. Ống nội soi Tai Mũi Họng (cả ống cứng và ống mềm) đều chỉ quan sát được đến màng nhĩ và cửa của lỗ vòi nhĩ (khi soi vào họng mũi) do đó 1 phần chính của tai giữa và toàn bộ tai trong không đánh giá được qua nội soi Tai Mũi Họng. Vì thế, khi các biểu hiện của người bệnh nghi ngờ có tổn thương các cấu trúc của tai giữa và tai trong, các bác sĩ cần đánh giá thêm các chức năng khác của tai là thính lực và nhĩ lượng. Qua những hình ảnh biến đổi của nhĩ lượng và thính lực mà bác sĩ Tai Mũi Họng có thể chẩn đoán bệnh, mức độ bệnh cũng như đưa ra các quyết định xử trí bệnh như kê đơn thuốc, phẫu thuật (mổ) hay sử dụng các phương tiện khuyếch đại âm thanh (các loại máy trợ thính, BAHA hay ốc tai điện tử…).
Ví dụ: một bệnh nhân có ù tai, đau đầu một bên, khám thấy có khối sùi ở vòm mũi họng, đo thính lực nhĩ lượng cũng là một thăm dò để chẩn đoán liệu khối đó đã xâm lấn vào vòi tai hay chưa?
Một ví dụ nữa là viêm tai giữa có thủng màng nhĩ, việc chỉ định thực hiện thính lực sẽ xác định xem người bệnh có cần chỉnh hình các xương con trong tai giữa hay chỉ cần vá lại màng nhĩ, nếu thính lực dưới 50dB, thường sẽ có tổn thương các xương con của tai giữa, bác sĩ sẽ tập trung đánh giá kĩ trên phim CT scan xương tai và trong khi phẫu thuật sẽ quyết định lấy bỏ xương, thay thế hay chỉnh hình, sắp xếp lại xương con… để kết quả sau phẫu thuật được tốt nhất.
Một số bệnh nhân ù tai nên không phân biệt được mình có nghe kém hay không, việc sử dụng đo thính lực cũng sẽ quyết định có tổn thương nghe kém đi kèm hay không, loại nghe kém đó là của tai trong hay tai giữa… từ đó mới xác định được phương án cũng như thuốc điều trị.
PGS.TS Phạm Thị Bích Đào, Bệnh viện ĐH Y Hà Nội