Bộ Giáo dục vẫn cho phép đánh giá năng lực khi tuyển sinh vào lớp 6

Theo Thông tư 30 về quy chế tuyển sinh THCS và THPT, có hiệu lực từ ngày 14/2, các trường THCS phải xét tuyển học sinh vào lớp 6 mà không tổ chức thi, kể cả đối với trường chất lượng cao. Tiêu chí xét tuyển cụ thể sẽ do Sở Giáo dục và Đào tạo của mỗi tỉnh, thành phố hướng dẫn.

Ông Nguyễn Xuân Thành, Vụ trưởng Giáo dục Trung học, Bộ Giáo dục và Đào tạo, cho biết từ năm 2014, Bộ đã quy định hình thức xét tuyển đối với tuyển sinh THCS, nhằm tạo điều kiện thuận lợi và đảm bảo việc huy động 100% học sinh đến trường. Tuy nhiên, từ năm 2018, nhận thấy một số trường THCS có uy tín thu hút đông học sinh đăng ký, Bộ đã cho phép những trường này kết hợp giữa xét tuyển và kiểm tra, đánh giá năng lực học sinh.

Ông Nguyễn Xuân Thành, Vụ trưởng Giáo dục Trung học

Ông Thành nhấn mạnh rằng việc kiểm tra, đánh giá năng lực khác với kỳ thi. Khi số lượng học sinh đăng ký vượt chỉ tiêu, các trường được phép sử dụng phương pháp đánh giá năng lực để bổ sung vào tiêu chí xét tuyển, nhưng điều này không có nghĩa là tổ chức kỳ thi với nhiều môn cho tất cả học sinh đăng ký.

Tuy nhiên, thực tế một số trường đã tổ chức tuyển sinh như một kỳ thi chính thức, với tất cả học sinh tham gia. Điều này khiến vai trò của "xét tuyển" chưa thực hiện đúng như quy định.

Mặc dù không đưa vào quy chế nhưng Bộ GD-ĐT cho biết các trường THCS đặc thù vẫn có thể tổ chức kiểm tra, đánh giá năng lực để tuyển lớp 6

Trong Thông tư 30, Bộ yêu cầu phương thức tuyển sinh của các trường THCS là xét tuyển, với tiêu chí được xây dựng bởi các Sở Giáo dục và Đào tạo. Các Sở cũng sẽ có hướng dẫn riêng đối với các trường có số lượng học sinh đăng ký vượt chỉ tiêu. Tiêu chí xét tuyển không chỉ dựa vào hồ sơ mà còn phải đánh giá trực tiếp học sinh qua các hình thức như: hỏi - đáp, viết, thuyết trình, thực hành, thí nghiệm, hồ sơ học tập, các sản phẩm hoặc hoạt động của học sinh, hoặc kiểm tra, đánh giá năng lực.

Những hình thức này đã được quy định trong quy chế đánh giá học sinh của Bộ Giáo dục và Đào tạo. Trên thực tế, hầu hết các trường THCS công lập hiện nay tuyển sinh bằng hình thức xét tuyển theo tuyến.

Tuy nhiên, tại các thành phố lớn như Hà Nội và TP.HCM, các trường mô hình chất lượng cao, tiên tiến hay hội nhập quốc tế vẫn duy trì hình thức thi tuyển sau khi xét học bạ. Một số tỉnh như Bắc Ninh, Bắc Giang, Nghệ An và Hà Tĩnh cũng áp dụng phương thức tuyển sinh tương tự.

Một số trường THCS hiện nay có tỷ lệ chọi lên đến 1/20 để vào lớp 6, mức độ cạnh tranh này thậm chí còn cao hơn cả thi vào lớp 10, thậm chí là thi đại học.