Các loại bớt sắc tố thường gặp và cách điều trị
Bớt sắc tố là một loại tổn thương da lành tính, có thể xảy ra do việc tăng sinh tế bào sắc tố. Đặc điểm của bớt sắc tố là sự tăng sắc tố trên da, tạo ra các vùng có màu nâu, đen, hoặc xanh. Bớt có thể là bẩm sinh, khi sinh ra đã có, hoặc mắc phải, xuất hiện về sau.
Bớt sắc tố là một loại tổn thương da lành tính, có thể xảy ra do việc tăng sinh tế bào sắc tố. Đặc điểm của bớt sắc tố là sự tăng sắc tố trên da, tạo ra các vùng có màu nâu, đen, hoặc xanh. Bớt có thể là bẩm sinh, khi sinh ra đã có, hoặc mắc phải, xuất hiện về sau.
1. Bớt sắc tố là gì?
Có nhiều loại bớt sắc tố với đặc điểm riêng biệt. Ví dụ, bớt OTA có màu nâu đến xanh đen và thường xuất hiện trên vùng mặt. Bớt Becker thường có màu nâu và thường xuất hiện trên vùng ngực và vai. Dát cà phê có màu nâu đậm hoặc nhạt và có thể xuất hiện ở nhiều vị trí trên cơ thể.
Bớt sắc tố có thể là tổn thương đơn lẻ trên cơ thể bình thường hoặc hiếm hơn có thể liên quan đến các hội chứng di truyền, trong đó có những thay đổi không bình thường ở các cơ quan và bộ phận khác nhau. Trong trường hợp này, bớt sắc tố thường có diện tích lớn và số lượng nhiều, và có thể xuất hiện nhiều loại bớt trên cùng một cơ thể.
Nếu bạn nghi ngờ về bớt sắc tố hoặc có các tổn thương, rối loạn da khác đi kèm, bạn nên tham khảo ý kiến của các bác sĩ chuyên khoa da liễu. Điều này sẽ giúp xác định chính xác các vấn đề và cung cấp giải pháp điều trị thích hợp.
Phạm vi bài này đề cập đến một số bớt sắc tố thường gặp.
2. Các loại bớt sắc tố thường gặp và cách điều trị
Bớt OTA, ITO, Hori
Bớt OTA là loại bớt gặp ở vùng mặt thường ở trán, quanh mắt do sự tăng sinh các tế bào sắc tố ở trung bì, bớt có màu nâu, đen cho đến màu xanh. Bớt ITO tương tự như bớt OTA nhưng thường gặp ở vùng vai, cánh tay. Bớt Hori cũng tương tự như bớt OTA, nhưng gặp ở hai bên gò má. Các loại bớt này thường điều trị được với tỷ lệ thành công cao bằng các loại laser như laser QS ruby, laser QS alexandrite, laser Qs YAG… Thuốc bôi và thuốc uống không có tác dụng với các loại bớt này.
Bớt Becker
Bớt Becker là loại bớt xuất hiện muộn, không phải bớt bẩm sinh, thường bắt đầu xuất hiện ở trẻ lớn, thanh thiếu niên. Bớt có sự tăng sinh thượng bì, tế bào sắc tố và nang lông, thường gặp ở vùng vai và thân trên; biểu hiện là vùng tổn thương lớn màu nâu, ranh giới rõ, da có thể dày nhẹ, rậm lông và lên trứng cá tại vùng bớt.
Điều trị nhằm làm giảm sắc tố của bớt Becker là vấn đề khó khăn, thường ít đáp ứng với điều trị. Có thể sử dụng các loại laser như laser Nd:YAG, laser ruby, laser Er:YAG. Rậm lông vùng bớt có thể điều trị hiệu quả bằng IPL, laser triệt lông. Trứng cá vùng bớt có thể điều trị hiệu quả với các phương pháp điều trị trứng cá thông thường.
Dát cà phê sữa
Dát cà phê là tổn thương tăng sắc tố đặc trưng là các vết màu nâu đồng nhất trên da, thường có hình tròn hoặc hình bầu dục, ranh giới rõ với da lành, bớt đều hoặc không đều. Tổn thương lành tính, không ảnh hưởng đến sức khoẻ người mắc. Tuy nhiên, dát cà phê có thể gặp trong một số hội chứng di truyền hiếm gặp như u xơ thần kinh týp I, týp II, hội chứng McCune Albright. Trẻ cần được thăm khám kỹ càng để phát hiện các rối loạn có thể kèm theo.
Phương pháp điều trị có hiệu quả cho dát cà phê là các loại laser sắc tố, laser bào mòn. Tuy nhiên, kết quả khá thay đổi, có những trường hợp đáp ứng tốt và có những trường hợp đáp ứng kém với điều trị.
Bớt Mông Cổ
Bớt Mông Cổ là loại bớt tăng sắc tố rất thường gặp ở trẻ nhỏ gốc Á, có ngay từ khi mới sinh, thường có màu xanh xám ở vùng lưng dưới, vùng mông. Phần lớn bớt Mông Cổ thường tự biến mất trong vòng vài năm đầu đời. Một số trường hợp bớt không tự mất đi, tồn tại dai dẳng.
Ths. BSNT. Nguyễn Duy Nhâm, khoa Laser và săn sóc da, Bệnh viện Da liễu Trung ương