Chuyên gia cảnh báo về đái tháo đường chấp

Để cung cấp cho độc giả của Bệnh viện Bạch Mai những hiểu biết, dấu hiệu nhận biết bệnh, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với ThS.BS. Cao Thị Như - Trung tâm Thận tiết niệu và Lọc máu, Bệnh viện Bạch Mai về nội dung này.

Phóng viên: Xin bác sĩ cho biết đái ra dưỡng chấp là bệnh gì?

ThS.BS. Cao Thị Như: Đái ra dưỡng chấp là đái ra nước tiểu có dưỡng chấp, thành phần chủ yếu là triglycerid gọi là dưỡng chấp niệu.

Phóng viên: Nguyên nhân và cơ chế bệnh sinh là gì, thưa bác sĩ?

ThS.BS. Cao Thị Như: Dưỡng chấp là dịch dinh dưỡng có thành phần chủ yếu là triglycerid, este của 3 acid béo gắn với nhân glycerol, một ít cholesterol và protein. Dưỡng chấp được hấp thu ở hỗng tràng và hồi tràng rồi được vận chuyển theo đường bạch mạch ruột gọi là ống dưỡng chấp đi vào ống bạch mạch ngực để đổ vào tĩnh mạch dưới đòn trái rồi vào tĩnh mạch chủ trên để đi theo con đường chuyển hoá của lipid. Chính vì chứa nhiều lipid nên dưỡng chấp có màu trắng sữa. Chế độ ăn càng nhiều mỡ thì đái dưỡng chấp càng rõ màu.

Nguyên nhân đái dưỡng chấp là do có sự thông thương giữa ống bạch mạch với hệ thống đường dẫn niệu trên bẩm sinh, hoặc là biểu hiện của tắc ống bạch mạch cao trên thận do giun chỉ hoặc tắc do một lý do bệnh lý khác như chèn ép.

Phóng viên: Bác sĩ có thể chia sẻ những dấu hiệu để nhận biết bệnh?

ThS.BS. Cao Thị Như: Bệnh thường xảy ra ở những người trong độ tuổi lao động (20-50 tuổi). Người bệnh có thể bị sốt nhẹ do nhiễm khuẩn kèm theo, số còn lại ít có biểu hiện gì đặc biệt.

Bệnh diễn biến âm thầm nên nhiều người không để ý cho đến lúc thấy nước tiểu có màu trắng đục như sữa hoặc như nước vo gạo, để lâu sẽ đông lại như thạch, có khi lẫn cả máu

Nếu có kèm theo đái ra máu, nước tiểu sẽ có màu nâu đậm (màu sôcôla). Nước tiểu đục tăng lên sau khi ăn vài giờ, nhất là các bữa ăn có nhiều mỡ, thịt, cá, trứng hoặc khi vận động nhiều, mạnh, đái dưỡng chấp có thể tăng lên, tuy vậy, một số trường hợp đái dưỡng chấp không liên quan gì đến sự vận động.

Đái dưỡng chấp thường xuất hiện từng đợt, có thể tự ổn định, vì vậy, có thể làm cho người bệnh hiểu nhầm là bệnh đã khỏi.

Phóng viên: Để xác định có mắc đái ra dưỡng chấp hay không, người bệnh cần làm những xét nghiệm gì, thưa bác sĩ?

ThS.BS. Cao Thị Như: Các xét nghiệm, chụp chiếu để xác định bệnh đái ra dưỡng chấp bao gồm: Làm xét nghiệm dưỡng chấp niệu (định lượng hoặc định tính), siêu âm ổ bụng, nội soi bàng quang, chụp cắt lớp hệ tiết niệu, X quang hệ thống bạch mạch hoặc chụp X quang bể thận - niệu quản ngược dòng (chụp UPR), xét nghiệm ký sinh trùng…

Phóng viên: Bác sĩ có thể cho biết các phương pháp để điều trị bệnh?

ThS.BS. Cao Thị Như:

+ Các phương pháp điều trị sẽ dựa trên nguyên nhân sinh bệnh. Nếu do giun chỉ: Điều trị nội khoa, điều chỉnh chế độ ăn giàu protein, ít chất béo kèm thuốc điều trị giun chỉ và ấu trùng giun chỉ.

+ Can thiệp bơm Nitrat bạc 0.5% nhằm bít sự thông thương giữa ống bạch mạch với hệ thống đường dẫn niệu trên.

+ Ngoài ra, có thể can thiệp bằng ngoại khoa để giải quyết vấn đề hiện tượng rò rỉ ống bạch mạch và đài bể thận.

Phóng viên: Nếu không được điều trị thì bệnh có dẫn đến biến chứng gì không, thưa bác sĩ?

ThS.BS. Cao Thị Như: Đái dưỡng chấp tuy không phải là bệnh cấp cứu hoặc nghiêm trọng nhưng gây tâm lý sợ hãi cho người bệnh cũng như cho những người xung quanh khi nhìn thấy nước tiểu đục trắng như sữa hoặc đỏ đục như máu.

• Nếu đái dưỡng chấp nặng thường xuyên, dần dần người bệnh sẽ bị suy kiệt, nhiễm khuẩn tiết niệu, viêm thận bể thận, rối loạn tự miễn dịch và chết do xơ gan, lao phổi, suy dinh dưỡng...
• Vì thế khi thấy nước tiểu đục có váng mỡ, hoặc đục như nước rửa thịt, đặc biệt tăng lên nhất là sau khi ăn nhiều thịt, sữa, trứng..., bệnh nhân nên đến bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, tránh hậu quả đáng tiếc.

Phóng viên: Xin cảm ơn bác sĩ!

Theo Bệnh viện Bạch Mai