Hà Nội: Phẫu thuật cắt khối u vùng mặt cho cụ bà 98 tuổi

Mới đây, cụ bà N.T.H (98 tuổi, Nam Định) đến khám tại Bệnh viện TWQĐ 108 với khối u sùi loét lớn vùng má mi dưới phải. Theo lời kể của người thân đi cùng, ban đầu trong vài chục năm trước nó chỉ là một nốt mụn ruồi vùng mi dưới phải, với tốc độ phát triển chậm thi thoảng gây ngứa, gãi. Tuy nhiên, trong 3 tháng trở lại đây, nó phát triển với tốc độ nhanh chóng, sùi loét, rỉ máu, trễ ngửa mi dưới và gây đau đớn cho bệnh nhân.

Bệnh nhân được gia đình đưa đến khám tại khoa Phẫu thuật Tạo hình và Vi phẫu, Trung tâm Sọ mặt và Tạo hình, Bệnh viện TWQĐ 108. Qua thăm khám lâm sàng và kết quả chọc hút tế bào, các bác sĩ chẩn đoán hướng tới ung thư da vùng má mi dưới. Tổn thương kích thước lớn 4 x 5 cm, chiếm gần toàn bộ vùng mi dưới và một phần má phải trên một bệnh nhân cao tuổi, gầy yếu, cân nặng chỉ 32 kg, tiền sử tăng huyết áp, đã đặt ra một thách thức cho ekip phẫu thuật viên và bác sỹ gây mê.

Về gây mê, những nguy cơ và khó khăn được đặt ra, bệnh nhân cao tuổi sa sút trí tuệ, khó khăn trong giao tiếp và khai thác tiền sử bệnh tật, người bệnh có tiền sử tăng huyết áp, cần duy trì huyết động chu phẫu tốt và thích hợp để phòng tránh các tai biến trong mổ và sau mổ, suy thận, bệnh lý mạch vành, tai biến mạch não, tụt huyết áp, mê sảng hậu phẫu … bênh nhân cao tuổi, gầy yếu, nguy cơ bị hạ thân nhiệt trong và sau mổ cần thực hiện các biện pháp theo dõi nhiệt độ và ủ ấm sát sao.

Về phẫu thuật, nguyên tắc được đặt ra là cắt rộng tổn thương, đảm bảo diện cắt âm tính và tạo hình che phủ tổn khuyết sau cắt u. Với tổn khuyết lớn chiếm gần toàn bộ mi dưới và má phải đòi hỏi cần sử dụng vạt da tạo hình không gây trễ mi dưới và biến dạng các cấu trúc xung quanh. Có nhiều kỹ thuật tạo hình có thể sử dụng cho bệnh nhân từ vạt tại chỗ, vạt lân cận hoặc vạt từ xa. Tuy nhiên, tận dụng người cao tuổi có nhiều da thừa vùng má, cổ, các bác sĩ đã sử dụng kỹ thuật vạt Mustarde, một vạt xoay vùng má được phẫu tích rộng rãi, xoay vào che phủ tổn khuyết, vừa đảm bảo chức năng, vừa đảm bảo thẩm mỹ và rút ngắn thời gian phẫu thuật trên bệnh nhân này.

Sau phẫu thuật, bệnh nhân nhẹ nhàng, ít đau đớn. Cháu gái bệnh nhân chia sẻ:“ Sau phẫu thuật cắt u mà nhìn má phải của cụ bà như được phẫu thuật căng da mặt, trẻ ra cả chục tuổi”.

Theo Ths Bs Lưu Phương Lan – Khoa Phẫu thuật Tạo hình và Vi phẫu, Trung tâm Sọ mặt và Tạo hình, Bệnh viện TWQĐ 108, nếu người bệnh có các biểu hiện như: các trường hợp nốt ruồi, u cục với đặc điểm màu sắc bất thường, không đồng nhất, ranh giới không rõ, sẩn gồ, sùi loét, chảy dịch, tăng kích thước nhanh, gây đau, rỉ máu thì nên cần được khám sớm và điều trị thích hợp.

Ung thư da là một trong các loại ung thư thường gặp, dễ chẩn đoán và có thể điều trị khỏi hoàn toàn nếu phát hiện sớm. Gặp ở người da trắng hơn người da vàng, có tương quan tỉ lệ nghịch giữa tỉ lệ mắc với lượng sắc tố melanin da. Gặp ở nam giới nhiều hơn nữ giới, thường gặp ở người già nhưng bất kỳ ai cũng có thể mắc ung thư da, đặc biệt là ở những người thường xuyên tiếp xúc ánh nắng mặt trời và hóa chất độc hại. Lạm dụng mỹ phẩm hoặc chế độ ăn uống không hợp lý cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Bác sĩ khám cho bệnh nhân sau phẫu thuật

8 dấu hiệu nhận biết sớm ung thư da

Khác với phần lớn các bệnh ung thư khác, một số triệu chứng ung thư da có thể nhận thấy được bằng mắt thường. Cụ thể:

1. Da thô ráp, sờ thấy sần sùi và đóng vảy

Hãy cảnh giác nếu trên da xuất hiện các mảng thô ráp và đóng vảy, có màu nâu và dần chuyển sang hồng đậm. Trong trường hợp những dấu hiệu này nằm ở đầu, mặt, hai cánh tay thì bạn nên đi khám sớm. Bởi đây có thể là triệu chứng của căn bệnh dày sừng, được biết đến như một trong những tổn thương tiền ung thư da.

2. Da có u tròn như ngọc, trong mờ giống sáp

Bạn cũng có nguy cơ mắc ung thư da nếu phát hiện thấy nốt u tròn trên cơ thể với những đặc điểm sau:

– Hơi mềm, có hình dạng tròn như ngọc

– Trong mờ, hơi có độ bóng giống sáp

– Dễ nhầm lẫn với mụn nhưng ở giữa lõm và không có nhân

Bên cạnh đó, vùng da bị tổn thương cũng dễ chảy máu hoặc nhìn thấy được các tia máu nhỏ gần bề mặt da.

3. Tổn thương màu đỏ, sờ thấy rắn chắc cũng có thể là dấu hiệu ung thư da

Ung thư da cũng có thể được nhận biết thông qua những vùng tổn thương có màu đỏ, cứng, dễ lõm hoặc loét ở trung tâm và có xu hướng lan rộng ra xung quanh.

Đặc biệt, khu vực bị loét còn có thể:

– Phát triển thêm 1 vòng mô khác nằm trong khu vực ban đầu

– Phát triển thành một mảng rắn, giòn và có màu khác biệt

– Lâu ngày không lành lại

Thông thường, hiện tượng này hay xảy ra ở mặt, tai và cách tay. Riêng những người da có màu sẫm thì tổn thương có thể phát triển tại những vùng không tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời.

4. Da xuất hiện các nốt ruồi có tính chất bất thường

Có thể nói, bất cứ ai trong số chúng ta cũng có một vài nốt ruồi trên cơ thể. Tuy nhiên, bạn cần thận trọng nếu các nốt ruồi này có những dấu hiệu bất thường như dưới đây:

– Nốt ruồi dần phát triển thành các đốm nâu thẫm kèm theo các vệt lốm đốm sậm màu.

– Nốt ruồi đột ngột thay đổi kích thước hoặc màu sắc, có thể nhói đau hoặc chảy máu khi chạm vào.

Lúc này, điều bạn nên làm là đến bệnh viện kiểm tra các chỉ số phát hiện ung thư, bao gồm:

– A (Asymmetric): Nốt ruồi méo mó, không đối xứng

– B (Border irregularity): Bờ không đồng đều hoặc lan tràn

– C (Color variegation): Màu sắc không có sự đồng nhất
– D (Diameter): Đường kính > 0,5 cm

– E (Enlargement/Evolution): Nốt ruồi có tính lan rộng hoặc tiến triển

5. Tổn thương trên da có màu đỏ, trắng, xanh hoặc xanh đen và không rõ viền

Nếu để ý thấy trên da đột nhiên xuất hiện bất cứ đốm tối màu nào bất thường, chạm vào có cảm giác đau thì bạn cũng cần đến gặp bác sĩ để được kiểm tra chính xác. Các vùng da nên được quan sát thường xuyên bao gồm lòng bàn tay, lòng bàn chân, đầu ngón tay, đầu ngón chân, xung quanh âm đạo và hậu môn.

6. Cảnh giác trước dấu hiệu ung thư da như mụn màu vàng, cứng

Một loại ung thư da hiếm gặp có tên gọi ung thư biểu mô tuyến bã nhờn thường đặc trưng bởi các mụn cứng có màu vàng. Nốt mụn ở dạng này có thể xuất hiện ở nhiều vị trí khác nhau trên cơ thể như đầu, cổ, thân mình hoặc quanh bộ phận sinh dục.

7. Các u nhỏ có màu đỏ như thịt tươi hoặc tím bầm

Một u nhỏ có những đặc điểm sau rất có thể là dấu hiệu của bệnh ung thư da:

– Màu đỏ thẫm, xanh, tím hoặc đỏ như thịt tươi

– Nhìn giống nốt nhọt nhỏ

– Lõm xuống ngay tại trung tâm8. Xuất hiện các mảng hoặc đốm lớn màu đỏ và tím trên da

Các mảng hay đốm lớn màu đỏ và tím nổi lên trên da có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh ung thư da Sarcoma Kaposi. Bệnh này rất hiếm gặp và thường chỉ xảy ra ở những người bị HIV/AIDS hoặc đã từng trải qua ghép nội tạng.

Kaposi Sarcoma thường phát triển trong các mạch máu ở da, gây nên các tổn thương hoặc khối u không đau trên mặt hoặc chân.

Gợi ý cách phòng ngừa bệnh ung thư da

Để ngăn chặn và giảm thiểu nguy cơ mắc phải ung thư da, bạn nên lưu ý một số biện pháp sau:

– Tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời, đặc biệt là từ 10 giờ sáng đến 3 giờ chiều.

– Sử dụng quần áo dài tay, mũ hoặc kính râm để bảo vệ cơ thể khỏi các tia gây hại từ ánh nắng mặt trời.

– Dùng đúng loại kem chống nắng để ngăn chặn sự hấp thụ của tia cực tím vào da, đồng thời giảm nguy cơ bị tổn thương da do ánh nắng mặt trời.

– Thận trọng khi sử dụng các loại thuốc có thể gây tác dụng phụ cho da, luôn tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.

– Khám chuyên khoa da liễu định kỳ hoặc khi phát hiện dấu hiệu nghi ngờ ung thư da.

Thảo Anh