Lạm dụng corticoid gây ra những tác dụng phụ nguy hiểm khôn lường

Thuốc corticoid là nhóm thuốc chống viêm, giảm đau, chống dị ứng, ức chế miễn dịch và được áp dụng trong điều trị của nhiều chuyên khoa khác nhau.

Các thuốc glucocorticoid tổng hợp như Prednisolone, Methylprednisolone, Dexamethasone… được sử dụng rất rộng rãi trong nhiều lĩnh vực của y học như ghép tạng, dị ứng, viêm khớp, hen phế quản, và cả để điều trị COVID-19… nhưng bắt đầu từ đó có sự lạm dụng các thuốc này…

Tình hình trở nên rất tệ ở Việt Nam, khi ai cũng có thể tự mua loại “thần dược” theo đơn hoặc theo mách bảo của người khác, dùng để điều trị các bệnh như viêm họng, viêm mũi dị ứng, viêm da, đau lưng, gút, thoái hóa khớp, viêm phổi, hen… dưới các dạng bôi, hít, uống, và tiêm… mà không biết rằng các thuốc này có thể gây rất nhiều tác dụng phụ nguy hiểm như đái tháo đường, tăng huyết áp, viêm loét dạ dày, đục thủy tinh thể, loãng xương, gãy xương, xuất huyết dưới da, hoại tử chỏm xương đùi, hạ kali máu, dễ bị nhiễm trùng, các vết loét lâu liền… thậm chí là rối loạn tâm thần.

Hình ảnh bệnh nhân bị biến chứng do lạm dụng thuốc corticoid

Tình hình tồi tệ hơn khi gần đây các thuốc corticoid này được trộn lẫn vào nhiều loại thuốc được quảng cáo là “đông y” chữa bách bệnh. Do suy nghĩ thuốc “đông y” là lành và an toàn nên nhiều người dùng vô tội vạ, và sau 1 thời gian bị lệ thuộc vào thuốc, đồng nghĩa với các tác dụng phụ càng nặng hơn.

Bệnh nhân L.Q.V nam 62 tuổi (Thạch Xá) là bệnh nhân nội trú đang điều trị tại Khoa Y học cổ truyển – Phục hồi chức năng, Bệnh viện Đa khoa huyện Thạch Thất. Bệnh nhân có tiền sử tăng huyết áp cách 1 năm, tai biến mạch máu não cách 4 tháng di chứng tê bì ½ người trái, đau nhức khớp háng – khớp gối phải khoảng 10 năm, nhiều lần tiêm khớp không rõ thuốc và sử dụng thuốc nam để điều trị đau khớp theo kinh nghiệm truyền miệng. Bệnh nhân vào viện trong tình trạng: tê yếu ½ người phải, người mệt mỏi nhiều.

Bệnh nhân bị teo cơ tứ chi do lạm dụng thuốc corticoid

Qua thăm khám lâm sàng bác sĩ nhận thấy bệnh nhân có biểu hiện kiểu hình Cushing: teo cơ tứ chi, béo bụng, rạn da vùng bụng, da mỏng, dễ xuất huyết… và suy tuyến vỏ thượng thận do lạm dụng các thuốc có chứa corticoid để điều trị bệnh lý khớp trong thời gian dài.

Kết hợp với cận lâm sàng bác sĩ chẩn đoán: Nhồi máu não ngày thứ 2/ Tăng huyết áp/ Hội chứng giả Cushing. Sau 14 ngày điều trị, hiện sức khỏe bệnh nhân đã ổn định, đi lại vận động linh hoạt hơn và có thể xuất viện tiếp tục điều trị tại nhà. Tuy nhiên, những tác dụng phụ mà corticoid gây ra với sức khỏe thì vẫn tiếp tục phải theo dõi và thăm khám định kỳ.

Các bác sĩ khuyến cáo: Việc sử dụng corticoid như con dao hai lưỡi. Vì vậy, để phát huy hiệu quả điều trị và hạn chế các tác dụng bất lợi của nhóm thuốc này; người bệnh cần tuân thủ liệu trình điều trị và chỉ dùng thuốc khi có chỉ định của bác sĩ, tuyệt đối không tự ý mua thuốc điều trị, đặc biệt các loại thuốc nam, thuốc bắc trôi nổi trên thị trường, không rõ nguồn gốc xuất xứ.

Theo Bệnh viện Đa khoa huyện Thạch Thất