Nhật Bản có thể chỉ còn một trẻ em dưới 14 tuổi vào năm 2720

Dự đoán này dựa trên "đồng hồ nhân khẩu học" do giáo sư Yoshida phát triển. Đồng hồ sử dụng dữ liệu thời gian thực từ Cục Thống kê Nhật Bản, so sánh số lượng trẻ em dưới 14 tuổi qua các năm để tính toán tốc độ suy giảm dân số. Theo ước tính mới nhất, Nhật Bản sẽ chỉ còn một trẻ em vào khoảng 695 năm nữa, tức năm 2720. Kể từ khi ra mắt vào tháng 4/2012, "đồng hồ đếm trẻ em" đã trở thành một công cụ nhằm nâng cao nhận thức về cuộc khủng hoảng dân số và tác động sâu rộng của tỷ lệ sinh thấp đối với tương lai quốc gia.

Trẻ em tại một lễ hội truyền thống ở thành phố Wajima, tỉnh Ishikawa, ngày 2/1. Ảnh: Jiji

Hiện nay, Nhật Bản đang đối mặt với mức sinh thấp kỷ lục. Năm 2023, tỷ lệ sinh giảm xuống còn 1,20, riêng Tokyo thậm chí dưới 1, trong khi mức cần thiết để duy trì dân số là 2,1. Số trẻ em sinh ra trong nửa đầu năm 2024 giảm xuống mức thấp nhất kể từ năm 1969, với chỉ 350.074 ca sinh, giảm 5,7% so với cùng kỳ năm trước.

Nguyên nhân chính là ngày càng ít người Nhật kết hôn, cùng với áp lực kinh tế và lối sống hiện đại khiến việc sinh con trở nên khó khăn hơn. Chính phủ Nhật Bản đã triển khai nhiều biện pháp để đối phó, bao gồm mở rộng cơ sở trông trẻ, trợ cấp nhà ở, và thậm chí phát triển ứng dụng hẹn hò do chính phủ vận hành nhằm khuyến khích kết hôn và sinh con.

Ngoài ra, các chương trình hỗ trợ cân bằng giữa công việc và cuộc sống cũng đang được thúc đẩy, giúp cha mẹ có điều kiện chăm sóc con cái tốt hơn. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia nhận định tình trạng suy giảm dân số sẽ tiếp diễn trong nhiều thập kỷ tới, bởi cấu trúc nhân khẩu học hiện tại của Nhật Bản đã bước vào giai đoạn già hóa nhanh chóng, gây khó khăn trong việc đảo ngược xu hướng.

Dự báo của giáo sư Yoshida, dù nghe có vẻ xa vời, lại là lời cảnh tỉnh về một viễn cảnh ảm đạm nếu không có những biện pháp mạnh mẽ và hiệu quả hơn để giải quyết cuộc khủng hoảng nhân khẩu học đang đè nặng lên tương lai Nhật Bản.