Những thực phẩm nên ưu tiên khi phải ăn khuya
Nhiều người có thói quen ăn khuya, do công việc hay thói quen cá nhân. Tuy nhiên, việc ăn khuya có thể gây ra nhiều tác động tiêu cực đến sức khỏe nếu không được kiểm soát đúng cách. Bác sĩ Trần Văn Hiều, khoa Nội Tiêu hóa, Bệnh viện Quân y 175, chỉ ra những tác hại và các thực phẩm nên ưu tiên khi phải ăn khuya để bảo vệ sức khỏe.
Điều Gì Xảy Ra Khi Ăn Khuya?
Ăn khuya, hay ăn vào buổi tối sau 22 giờ, có thể phá vỡ đồng hồ sinh học tự nhiên của cơ thể và gây ra nhiều vấn đề tiêu hóa. Theo bác sĩ Hiều, các tác hại của việc ăn khuya bao gồm:
· Tốc độ tiêu hóa chậm lại: Vào ban đêm, hệ thần kinh đối giao cảm giảm hoạt động, khiến các enzym tiêu hóa ít được tiết ra, làm chậm quá trình tiêu hóa. Thức ăn tồn đọng trong dạ dày có thể gây cảm giác đầy bụng, khó tiêu.
· Tăng nguy cơ trào ngược dạ dày - thực quản: Khi cơ thể ở tư thế nằm sau khi ăn khuya, áp lực trong dạ dày tăng, có thể đẩy axit và thức ăn lên thực quản, gây trào ngược và khó chịu.
· Rối loạn nhịp sinh học: Đồng hồ sinh học điều chỉnh tiết hormone tiêu hóa và chuyển hóa năng lượng. Ăn khuya làm gián đoạn quá trình này, dẫn đến rối loạn chuyển hóa và ảnh hưởng đến hiệu quả tiêu hóa.
Hậu Quả Của Việc Ăn Khuya
· Tăng cân và béo phì: Ăn khuya có thể làm cơ thể tích trữ năng lượng dư thừa dưới dạng mỡ, do tốc độ chuyển hóa vào ban đêm giảm.
· Rối loạn chuyển hóa: Ăn tối muộn có thể làm tăng nguy cơ kháng insulin, tiểu đường loại 2 và hội chứng chuyển hóa.
· Rối loạn tiêu hóa: Trào ngược dạ dày, khó tiêu, đầy hơi và các vấn đề tiêu hóa khác có thể xuất hiện do ăn khuya.
· Giấc ngủ bị ảnh hưởng: Việc ăn khuya có thể làm gián đoạn giấc ngủ, khiến bạn mệt mỏi và giảm khả năng tập trung vào ngày hôm sau.
Ảnh minh hoạ
Vì Sao Ăn Khuya Làm Tăng Cảm Giác Đói Vào Sáng Hôm Sau?
Bác sĩ Hiều giải thích rằng sau bữa ăn khuya, cơ thể sẽ rối loạn các hormone kiểm soát cảm giác đói. Hormone leptin (gây no) giảm, trong khi ghrelin (kích thích cảm giác đói) lại tăng lên, khiến bạn cảm thấy đói hơn vào sáng hôm sau. Việc nạp nhiều tinh bột và đường vào ban đêm cũng làm tăng đường huyết, nhưng sau đó, cơ thể phải tiết insulin dư thừa, dẫn đến hạ đường huyết vào sáng hôm sau và gây ra cảm giác thèm ăn.
Thực Phẩm Nên Ăn Khi Cần Ăn Khuya
Nếu buộc phải ăn khuya, hãy lựa chọn những thực phẩm dễ tiêu hóa và ít calo để tránh gây gánh nặng cho hệ tiêu hóa và cơ thể:
· Protein dễ tiêu: Sữa chua không đường, trứng luộc, cá hồi… giúp cung cấp protein mà không gây áp lực lên hệ tiêu hóa.
· Thực phẩm giàu chất xơ và nước: Rau xanh, dưa leo, cà chua hoặc trái cây ít đường như táo, lê. Những thực phẩm này giúp cung cấp chất xơ, giúp tiêu hóa tốt và giữ cơ thể đủ nước.
· Nguồn tinh bột phức hợp nhỏ gọn: Bánh mì nguyên cám, cháo yến mạch… là những nguồn tinh bột dễ tiêu hóa và ít tác động đến quá trình trao đổi chất vào ban đêm.
· Đồ uống lành mạnh: Uống nước ấm, trà thảo mộc không caffeine để hỗ trợ tiêu hóa và giúp cơ thể thư giãn.
Lời Khuyên Của Bác Sĩ
Để bảo vệ sức khỏe và hệ tiêu hóa, bác sĩ Hiều khuyến cáo mọi người nên ăn tối đúng giờ, trước 20 giờ, để hệ tiêu hóa có đủ thời gian xử lý thức ăn trước khi đi ngủ. Nếu cảm thấy đói muộn, hãy chọn bữa ăn nhẹ và tránh thức ăn nhiều dầu mỡ, đường và muối. Ngoài ra, không nên nằm ngay sau bữa ăn, thay vào đó, hãy duy trì tư thế ngồi thẳng hoặc đi lại nhẹ nhàng trong khoảng 2 giờ sau khi ăn để hỗ trợ quá trình tiêu hóa.
Thói quen sinh hoạt đều đặn cũng rất quan trọng. Hãy cố gắng đi ngủ và thức dậy vào cùng một thời gian mỗi ngày để duy trì đồng hồ sinh học và hỗ trợ sức khỏe tổng thể.
Mặc dù ăn khuya có thể là thói quen khó bỏ, nhưng việc lựa chọn thực phẩm phù hợp và kiểm soát thời gian ăn uống sẽ giúp bảo vệ sức khỏe và hệ tiêu hóa. Hãy luôn chú ý đến sự cân bằng trong chế độ ăn uống để duy trì cơ thể khỏe mạnh, dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào.