Phát hiện và xử lý loạt vi phạm ở công ty đa cấp Herbalife, Liên kết Việt Nam, Perfect Global

Cụ thể, Công ty TNHH MTV Herbalife Việt Nam (địa chỉ trụ sở chính: số 26 Trần Cao Vân, phường Võ Thị Sáu, quận 3, TP.HCM) đã bị xử phạt 205 triệu đồng vì không thực hiện đúng quy trình đào tạo cơ bản cho người tham gia bán hàng đa cấp, đồng thời chỉ định đào tạo viên không đủ tiêu chuẩn. Herbalife cũng vi phạm các quy tắc hoạt động, kế hoạch trả thưởng và nghĩa vụ báo cáo theo quy định của pháp luật.

Thanh tra phát hiện hàng loạt sai phạm của Herbalife Việt Nam. Ảnh minh họa

Căn cứ vào kết luận thanh tra, Chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia yêu cầu Herbalife Việt Nam thực hiện các biện pháp khắc phục và báo cáo kết quả trước ngày 27/1/2025.

Cũng trong đợt thanh tra, Công ty Cổ phần Tập đoàn Liên kết Việt Nam (địa chỉ trụ sở chính: Lô C16/D21, Khu đô thị mới Cầu Giấy, Dịch Vọng Hậu, quận Cầu Giấy, Hà Nội) bị xử phạt 95 triệu đồng do không thực hiện đúng quy tắc hoạt động đã đăng ký và thiếu giám sát đối với người tham gia bán hàng đa cấp. Công ty này không đảm bảo các hoạt động của người tham gia bán hàng đa cấp tuân thủ quy định.

Cùng ngày, Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia cũng phát hiện một số vi phạm tại Công ty TNHH Perfect Global (địa chỉ tại số 104 Mai Thị Lựu, phường Đa Kao, quận 1, TP.HCM). Công ty này đã ký hợp đồng tham gia bán hàng đa cấp mà không bao gồm đầy đủ các nội dung cơ bản theo quy định, không thông báo thay đổi danh sách đào tạo viên đúng hạn, và vi phạm các quy tắc hoạt động đã đăng ký. Ngoài ra, Perfect Global cũng không thực hiện thông báo tổ chức hội nghị, hội thảo, đào tạo với Sở Công Thương địa phương và không sửa đổi, bổ sung giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp theo quy định.

Với những sai phạm trên, Công ty TNHH Perfect Global bị xử phạt hành chính 215 triệu đồng.

Theo báo cáo, Perfect Global đã ký hợp đồng với người tham gia bán hàng đa cấp nhưng không bao gồm đầy đủ nội dung cơ bản theo quy định pháp luật. Hơn nữa, công ty không thực hiện thông báo kịp thời đến Bộ Công Thương khi có sự thay đổi trong danh sách đào tạo viên. Những sai phạm khác còn bao gồm việc không thực hiện đúng quy tắc hoạt động đã đăng ký, không thông báo với Sở Công Thương địa phương khi tổ chức hội nghị, hội thảo hay các chương trình đào tạo thuộc diện phải báo cáo theo quy định.

Đáng chú ý, Perfect Global còn không thực hiện thủ tục sửa đổi, bổ sung giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp khi có thay đổi. Những vi phạm này cho thấy một sự thiếu trách nhiệm rõ ràng trong việc tuân thủ các yêu cầu pháp luật của doanh nghiệp. Đến hết năm 2024,cả nước chỉ còn 19 doanh nghiệp có giấy chứng nhận kinh doanh đa cấp hoạt động.

Báo động “đa cấp”

Được biết, trong năm 2023, Bộ Công Thương đã kiểm tra đối với 6 doanh nghiệp (Công ty Cổ phần Tập đoàn Liên kết Việt Nam, Công ty TNHH Oriflame Việt Nam, Công ty TNHH Seacret, Công ty TNHH Total Swiss Việt Nam, Công ty TNHH Kyowon The Orm Việt Nam, Công ty TNHH Gcoop Việt Nam) thì có tới 5 doanh nghiệp bị xử phạt vi phạm hành chính và một người tham gia bán hàng đa cấp với tổng số tiền 1,1 tỷ đồng.

Đầu năm 2024, cơ quan chức năng phát hiện hàng loạt vi phạm trong quá trình hoạt động, nhiều doanh nghiệp bán hàng đa cấp tại TP HCM cũng bị xử phạt.

Cụ thể, Công ty TNHH Kyowon The Orm Việt Nam (địa chỉ trụ sở chính tại số 38/1 Nguyễn Văn Trỗi, Phường 15, Quận Phú Nhuận, TPHCM) bị phạt với số tiền số tiền 255 triệu đồng.

Công ty TNHH Total Swiss Việt Nam (địa chỉ trụ sở chính tại số 89 đường Xuân Hồng, Phường 12, Quận Tân Bình, TPHCM) bị phạt với số tiền 140 triệu đồng.

Chưa dừng lại, tại TPHCM xuất hiện doanh nghiệp đa cấp bị “xóa sổ”, như Công ty TNHH Phong Cách Sống Kim Cương Việt Nam - DLC Việt Nam (địa chỉ tại số 227 Nguyễn Đình Chính, phường 11, quận Phú Nhuận, TP.HCM) bị Ủy ban Cạnh tranh Quốc gia xử phạt và thu hồi giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp vào tháng 7 năm 2024.

Hiện, doanh nghiệp có giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp hợp pháp đang hoạt động là 20, giảm 38% trong 5 năm trở lại đây. Tuy số lượng doanh nghiệp giảm, ngược lại doanh thu toàn ngành bán hàng đa cấp có xu hướng tăng liên tục với tỉ lệ tăng trưởng khá cao. Tổng số lượng người tham gia bán hàng đa cấp hiện khoảng 750.000 người, doanh thu tăng trưởng khoảng 10 - 20%/năm.

Bán hàng đa cấp là ngành nghề kinh doanh được pháp luật cho phép. Công tác quản lý nhà nước đối với hoạt động bán hàng đa cấp đã và đang tiếp tục được triển khai trên mọi mặt, từ xây dựng và hoàn thiện chính sách, pháp luật, quản lý hội nghị hội thảo, đào tạo, thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm, tuyên truyền, phổ biến, cảnh báo nâng cao ý thức người dân.

Tuy nhiên, cũng nhìn nhận, một số doanh nghiệp vẫn còn tồn tại, hạn chế nhất định trong việc tuân thủ pháp luật về quản lý hoạt động bán hàng đa cấp, thời gian vừa qua cơ quan chức năng đã thanh tra, kiểm tra, phát hiện khá nhiều công ty bán hàng đa cấp bị xử phạt và buộc chấm dứt hoạt động.

Từ đó cho thấy, bán hàng đa cấp là lĩnh vực kinh doanh nhạy cảm, dễ bị biến tướng thành các hoạt động lừa đảo, huy động tài chính bất hợp pháp, gây hệ lụy xấu trên quy mô lớn cho xã hội. Nhiều hình thức biến tướng, lợi dụng mô hình kinh doanh đa cấp để lừa đảo, trục lợi thông qua các mô thức mới bằng nhiều công cụ phái sinh, hình thức đầu tư, như: hoạt động đầu tư tiền vào các dự án du lịch, tài chính, tiền ảo, ví điện tử… lại có xu hướng gia tăng trong thời gian gần đây.