Xơ vữa động mạch là gì?

Xơ vữa động mạch là dạng phổ biến nhất của xơ cứng động mạch, vốn là thuật ngữ chung cho một số rối loạn gây dày và mất đàn hồi thành động mạch. Xơ vữa động mạch cũng là dạng nghiêm trọng nhất và có ý nghĩa lâm sàng nhất của xơ cứng động mạch vì nó gây ra bệnh động mạch vành và bệnh mạch máu não.

Xơ vữa động mạch được đặc trưng bởi các mảng bám nội mạc, hay còn được gọi là mảng xơ vữa, xâm lấn vào lòng các động mạch cỡ trung bình và lớn.

Xơ vữa động mạch có thể ảnh hưởng đến tất cả các động mạch lớn và trung bình, bao gồm động mạch vành, động mạch cảnh và động mạch não; động mạch chủ và các nhánh cũng như các động mạch chi lớn.

Các mảng chứa lipid, tế bào viêm, tế bào cơ trơn và mô liên kết. Các yếu tố nguy cơ của xơ vữa động mạch bao gồm béo phì, đái tháo đường, hút thuốc lá, tiền sử gia đình, lối sống tĩnh tại và tăng huyết áp.

Triệu chứng xuất hiện khi các mảng xơ vữa phát triển hoặc vỡ ra gây tắc nghẽn hoặc cản trở dòng máu; triệu chứng cụ thể phụ thuộc vào động mạch bị ảnh hưởng. Xơ vữa động mạch là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn thế giới.

Chẩn đoán dựa trên lâm sàng và khẳng định qua chụp mạch, siêu âm và các phương tiện chẩn đoán hình ảnh khác. Điều trị bệnh gồm kiểm soát yếu tố nguy cơ, thay đổi lối sống, chế độ ăn, luyện tập, dùng thuốc kháng tiểu cầu và thuốc chống xơ vữa.